Para Steven Spielberg esta é “a mellor película da historia” e de cine este señor debe saber algo. Agora ben, habería que preguntarse en que condicións etílicas estaba o director de Indiana Jones cando fixo tal afirmación porque doutra maneira non se entende.
Certo é que moitas persoas considérana un dos cumios do wester pero para min está sobrevalorada e dende logo John Ford ten obras bastante mellores, como “A dilixencia”, poño por caso.
Un guión pouco crible con bastantes fallos e imprecisións; unhas casualidades esaxeradas que non veñen a conto; un ton cómico que flota o longo da historia, pero burdo e mesmo ridículo; a pésima caracterización do malvado xefe comanche Cicatriz; a caricaturesca relación amorosa entre Vera Miles e Jeffrey Hunter; hai escenas que son de chiste, como cando son perseguidos polos indios e cruzan o río (xamais os cabalos dos malos foron tan lentos), os tiroteos, a secuencia da fogueira na noite; personaxes que non acaban de definirse nin de desenrolarse.
Hai que recoñecerlle loxicamente as súas virtudes, como a estupenda fotografía, a acertada música de Max Steiner e algúns actores.
Mención aparte merece a excelente interpretación de John Wayne como Ethan Edwards, soldado confederado que, 3 anos despois de perder a guerra, regresa o seu fogar en Texas. Ó pouco unha tribo comanche asasina a súa familia e leva secuestradas a dúas sobriñas. Entón cheo de odio e vinganza emprende unha persecución que durará anos por un territorio extenso, inhóspito e violento.
Wayne interpreta unha personaxe complexa, lonxe do heroe valente e honrado que tantas veces foi. Desta é un perdedor, un home amargado e solitario, resentido e testán, racista e vingativo, que pode matar polas costas e mesmo por pracer. Semella que hai escuras razóns, que non rematan de clarificarse de todo, para esa persecución sen tregua.
E Ford que era un mestre coa cámara soubo sacarlle partido a esa actuación, ós xestos, á certas miradas. E por suposto que esa mestría tamén se nota nos planos, sobre todo de exteriores e nese intenso plano final no que Ethan marcha da casa, cara o deserto e a soidade da que el tanto sabe.
Quedo con eso e tamén con este diálogo:
Lars Jorgensen: “O meu fillo matouno esta terra. Podes crelo, Ethan, podes crelo. Foi esta terra...”
Mrs. Jorgensen: “Non digas eso. O que pasa é que nos vivimos aquí e Texas non é unha terra para ser habitada por seres humanos. Nin este ano nin o seguinte e Deus sabe cantos mais. Pero non creo que sexa para sempre. Algún día este país converterase nun lugar agradable onde se poderá vivir, aínda que tal vez os nosos osos teñan que estar enterrados para que eso ocorra”.
Mrs. Jorgensen tiña razón.
Rafael Alberti (16 diciembre de 1902 - 28 octubre de 1999)
