sábado, 23 de enero de 2010

LA CIUDAD AUTOMÁTICA


Por motivos familiares pasei estes últimos días no Hospital de Monforte. Os hospitais son lugares depresivos, dolorosos, tristes, claustrofóbicos, pero teñen o seu lado positivo: as horas pasan lentas e co o tempo que sobra pódese repasar a prensa, facer encrucillados, autodefinidos, sudokus, e tamén volver a ler “La ciudad automática” de Julio Camba.
Publicado en 1932 é unha recompilación de artigos sobre Nova York (cidade na que residiu por aqueles anos) e o modo de vida americano. A súa prosa lúcida e humorística, o estilo irónico e socarrón fai que ler as súas crónicas sexa toda unha ledicia.
Déixovos uns exemplos.

LOS INTRUSOS DEL ARTE
“Hasta ahora, cuando un vecino de Nueva York quería establecer una lechería o una papelería, una casa de comidas o una tienda de flores, elegía por si mismo el Sindicato de criminales que le merecía más crédito y se ponía de este modo a salvo de posibles sorpresas. El Sindicato pasaba a robarle todas las semanas la cantidad convenida, y esta operación se realizaba con tanta normalidad y tan poca violencia como el cobro de la luz o el del alquiler. A veces aparecía por la tienda un ladrón desconocido quién, tirando de pistolón, conminaba al tendero para que le abriese la caja de caudales, y el tendero, ante aquella amenaza, procedía de igual manera que hubiese procedido ante la oferta de un producto comercial innecesario.
-Lo siento mucho –decía-, pero yo me entiendo con la firma Tal. Aquí tengo, precisamente, el último recibo…
Y si el ladrón desconocido creía que aquella tienda estaba dentro de su zona y que su Sindicato era el único Sindicato con derecho a robarla, allá los dos Sindicatos que resolviesen el asunto por las malas o por las buenas, pero el tendero no sufría jamás violencia alguna.”

DICE CALVIN COOLIDGE…
“Todos los días el Herald Tribune publica en lugar preferente un artículo titulado Calvin Coolidge says (Dice Calvin Coolidge)…
Este título general está lleno de promesas, pero se pone usted a leer y resulta que Calvin Coolidge no dice nada. Al principio, viendo que Calvin Coolidge no decía nada yo suponía de buena fe que no se le ocurría nada y mi opinión sobre el ilustre hombre público comenzó a bajar considerablemente; pero a medida que Calvin Coolidge seguía sin decir nada esta desestima empezó a trocarse en un sentimiento muy parecido a la admiración.
-Pase el que a este hombre no se le ocurra nada un día ni dos, una semana o hasta un mes – pensaba yo-, pero ¿cómo es posible que no se le ocurra nada nunca? Una vacuidad tan perfecta no puede ser espontánea. Indudablemente, Calvin Coolidge tiene un arte prodigioso que le permite tratar todos los temas sin comprometer jamás su pensamiento. Eso de coger todos los días cuatrocientas o quinientas palabras, cada una de las cuales posee una significación concreta, y combinarlas de tal modo que todas juntas carezcan totalmente de sentido, no lo hace un cualquiera. Distribuidas al azar las palabras siempre dicen alguna cosa, más o menos congruente, y sólo con una distribución inteligentísima se puede conseguir que no digan jamás cosa ninguna.”


Por suposto, calquera parecido deste último extracto con algún político actual é mera coincidencia.

domingo, 10 de enero de 2010

GIL DE BIEDMA


A súa aportación literaria foi escasa: en verso deixounos, aparte algúns poemas soltos publicados en revistas, “Compañeros de viaje” (1959), “Moralidades” (1966) e “Poemas póstumos” (1968), entre medias un libro de temática amorosa “A favor de Venus” (1965); e en prosa un libro de memorias “Diario de un artista seriamente enfermo” (1974), e “El pie de la letra” (1982), unha colección de ensaios e artigos.
Pese a tan escasa producción
Jaime Gil de Biedma está considerado como unha das voces mais representativas da xeración poética dos 50, chamada a dos poetas sociais.
E a súa unha poesía social, de denuncia, de rebeldía (no fondo despreza a clase burguesa da que forma parte), de crítica o réxime franquista e o capitalismo. Usa unha linguaxe directa, crúa, moitas veces coloquial porque pensaba que “el lenguaje de un buen poema no debe necesariamente diferir del de una buena prosa” e recoñeceu que algúns dos seus mellores poemas escribiunos o amparo do alcohol, o que sempre me pareceu digno de eloxio.
O existencialismo lévao o pesimismo e o desencanto. Morreu fai 20 anos, o 8 de xaneiro dos 90, aínda que xa deixara a poesía desde principios dos setenta, quizais porque como el mesmo escribiu
“yo creía que quería ser poeta, pero en el fondo quería ser poema”.
Por certo, acaba de chegar as carteleiras unha película baseada na súa vida: “El cónsul de Sodoma”, con Jordí Molla no papel protagonista. Haberá que vela.
Aquí vos quedan dous poemas seus e outro mais musicado por
Loquillo, pero animo a quen queira a que se achegue mais polo miúdo a súa obra. Vale a pena.


DE VITA BEATA
En un viejo país ineficiente,
algo así como España entre dos guerras
civiles, en un pueblo junto al mar,
poseer una casa y poca hacienda
y memoria ninguna .No leer,
no sufrir, no escribir, no pagar cuentas,
y vivir como un noble arruinado
entre las ruinas de mi inteligencia.



CONTRA JAIME GIL DE BIEDMA
De qué sirve, quisiera yo saber, cambiar de piso,
dejar atrás un sótano más negro
que mi reputación –y ya es decir-,
poner visillos blancos
y tomar criada,
renunciar a la vida de bohemio,
si vienes luego tu, pelmazo,
embarazoso huésped, memo vestido con mis trajes,
zángano de colmena, inútil, cacaseno,
con tus manos lavadas,
a comer en mi plato y a ensuciar la casa?
Te acompañan las barras de los bares
últimos de la noche, los chulos, las floristas,
las calles muertas de la madrugada
y los ascensores de luz amarilla
cuando llegas, borracho,
y te paras a verte en el espejo
la cara destruida,
con ojos todavía violentos
que no quieres cerrar. Y si te increpo,
te ríes, me recuerdas el pasado
y dices que envejezco.
Podría recordarte que ya no tienes gracia.
Que tu estilo casual y que tu desenfado
resultan truculentos
cuando se tienen más de treinta años,
y que tu encantadora
sonrisa de muchacho soñoliento
-seguro de gustar- es un resto penoso,
un intento patético.
Mientras que tú me miras con tus ojos
de verdadero huérfano, y me lloras
y me prometes ya no hacerlo
Si no fueses tan puta!
Y si no supiese, hace ya tiempo
que tu eres débil cuando me enfurezco…
De tus regresos guardo una impresión confusa
de pánico, de pena y descontento,
y la desesperanza
y la impaciencia y el resentimiento
de volver a sufrir, otra vez más,
la humillación imperdonable
de la excesiva intimidad.
A duras penas te llevaré a la cama
como quien va al infierno
para dormir contigo.
Muriendo a cada paso de impotencia,
tropezando con muebles
a tientas, cruzaremos el piso
torpemente abrazados, vacilando
de alcohol y de sollozos reprimidos.
Oh, innoble servidumbre de amar a seres humanos,
y la más innoble
que es amarse a sí mismo!

jueves, 7 de enero de 2010

CARA OU CRUZ


Seica Belén Esteban cambiou a CARA a golpe de talonario.
A Berlusconi, e xa era hora, rompéronlle a CARA.
¿CARA ónde vai este mundo despois de que o cumio de Copenhague rematase nun vergoñento fracaso?
Por reis un pai non lle puido mercar a playstation o seu fillo: demasiado CARA.
¿Terás CARA?, disme e nos teus ollos creo albiscar un xesto entre enfadado e pícaro.
E a mal tempo boa CARA (ou viceversa).

domingo, 3 de enero de 2010

REIS MAGOS


Xa sei que lles vou pedir este ano os reis:
QUE ABDIQUEN.