O LAPIS DO CARPINTEIRO

Fai uns días lembreime da peli (xa hai uns cantos anos que a vin) “O lapis do carpinteiro”, baseada na novela do mesmo título de Manuel Rivas. E din en cavilar nese lapis que vai pasando dunhas mans a outras e que o final da película, cando Herval (o que fora garda civil) morre, o recolle do chan unha das rapazas do puticlub. Un lapis que sobreviviu durante mais de 40 anos sen deterioro, noviño como o primeiro día, sen reducir o seu tamaño, case como un obxecto máxico e imperecedoiro. ¿Qué sería del? ¿En que mans estará agora? Pensando nestas cousas escribín o que segue e que Manuel Rivas me perdoe. Antes de que chegara as mans do pintor o lapis pasou polas de varios carpinteiros sen que minguara nadiña. Meu pai, que lle daba algo á carpintería, posuía un deses e estaba case nas últimas. Eso quere dicir que os outros carpinteiros ou tiñan pouco traballo ou eran uns lacazáns e preguiceiros. O pintor pasaba o día debuxando con el no cárcere, mesmo o mismísimo Pórtico da Gloria, pero o tamaño non diminuía. Misterio este que quizais poderían explicar Juan Pablo II (razoando que era un milagre) ou Jiménez del Oso (aducindo un orixe extraterrestre). Lamentablemente os dous están mortos. Despois pasou as mans (mellor dito a orella) da garda civil e estivo con Herval durante 40 anos. E o lapis seguía igual. Esto é mais comprensible porque xa el mesmo recoñecera que non era home de letras e de todos é sabido que os gardas civís non son moi dados o traballo. Cando Herval morreu, o lapis recolleuno unha rapaza colombiana e gardouno na mesiña da noite, entre a imaxe dunha virxe e unha caixa de condóns. Alí quedou durante meses xunto a mesma imaxe (a caixa de condóns cambiaba a miúdo). Cando a rapaza deixou o club levou con ela a virxe pero esquéceo o lapis. Este, con outras cousas que o dono do local xuntou na habitación, foi parar a bolsa do lixo que despois guindou á beira da estrada. Ó lapis debíalle amolar estar encerrado porque por un furado da bolsa foi esvarando o chan. E alí quedou, quietiño, relucindo vermello entre as poucas herbas que medraban xunto o asfalto. E alí atopouno ó día seguinte Pepiño, o fillo dos Pesavedra. Pepiño con nove anos, non sabía, non podía saber a historia e a carga emocional que tiña ese lapis. Mais cavilou que algunha utilidade si que podería darlle porque agarrouno con forza e correu cara á escola como un neno con zapatos novos.

MEME MUSICAL

W. Sobchak convidoume a escribir un meme cos 10 mellores discos da historia. Tarefa esta moi difícil senón imposible. Para que sexa mais doada a elección vou a centrarme nun período, na década dos oitenta, a época dourada da música nacional. Nada foi igual dende entón, nin se repetiu a eclosión musical e talentosa de grupos e artistas que agromaron naquel momento: cantautores, movida madrileña, rock radical vasco, heavy, punk, movida galega, etc.
Nomeo, pois, algúns dos solistas e grupos que me gustan desa época relacionándoos con un disco deles. Por suposto que hai ausencias destacadas pero 10 é un número finito e os que están si que son.


JOAQUÍN SABINA: Malas compañías, 1980.
Cantautor urbano por excelencia compuxo algunhas das mellores letras das tres últimas décadas. Cantante, letrista, poeta, crápula, animal nocturno de verbo fácil, caveira, transgresor, republicano, amigo do toreo, da nicotina e das noites nas que lle levanta as faldras á lúa. Dende logo que non é o seu mellor disco pero nel están dúas cancións imprescindibles: “Pongamos que hablo de Madrid” e a impresionante e opresiva “Calle melancolía”.


LEÑO: Corre, corre, 1982.
Foi no ano 77 cando Rosendo, cansado das excentricidades de José Carlos Molina, deixou Ñú e con Ramiro Penas e Chiqui Mariscal (que pronto abandonaría entrando no seu posto Toni Urbano) forma Leño. Uns anos despois eran o grupo de rock con mais carisma do territorio nacional.
No 83 despois do final da xira “El rock de una noche de verano” de Miguel Rios (na que participou xunto cunha rockera que empezaba, Luz Casal) Leño desfíxose cando estaban no mellor momento da súa carreira. Atrás quedaban 3 discos, 1 directo, e 7 ou 8 singles. E empezou a lenda.


MIGUEL RIOS: Rock and Rios, 1982.
Situou o rockero de Granada no cumio da súa carreira. O rock en España non se podería entender sen a aportación deste andaluz universal.
Un máxico e electrizante inicio con “Bienvenidos”, cancións míticas como “Himno a la alegría” ou “El río”, baladas como “El blues del autobús”, bon acompañamento con un fenomenal Sergio Castillo a batería, ou as guitarras de García de Diego, Jhon Parsons e Salvador Domínguez, fan deste doble Lp posiblemente o directo mais importante da historia do rock español.


ILEGALES: Ilegales, 1982.
O rock asturiano irrompeu con forza no territorio nacional con esta banda liderada por Jorge Martínez e que amosa o seu mellor esplendor nos directos, letras ácidas, guitarras potentes e cun Jorge en plan gurú irreverente criticando entre canción e canción todo o que se move.
Tanto neste álbum como no seguinte “Agotados de esperar el fin” atópanse as cancións mais emblemáticas da banda.




SINIESTRO TOTAL: Menos mal que nos queda Portugal, 1984.
Como non lembrarse deste grupo vigués de punk-rock que liderado por Xulián Hernández e Coppini, con letras divertidas, cachondas e ata surrealistas agromou como un sopro de aire fresco no panorama musical galego.
Este é o seu terceiro disco, atrás quedaba un xenial "¿Cuando se come aquí?" do 82, e "Siniestro Total II: El regreso" do 83, que me parece algo inferior os outros.



BARÓN ROJO: Barón al rojo vivo, 1984.
Liderado polos irmáns De Castro o mellor grupo de heavy metal hispano publica esta dobre LP en directo (como colofón os tres exitosos discos anteriores). Cancións como “Campo de concentración”, “Tierra de vándalos”, “Los rockeros van al infierno”, “Con botas sucias”, son himnos para as hordas heavys.

RADIO FUTURA: La ley del desierto, la ley del mar, 1984.
Son os máximos exponentes do rock latino, un grupo que explorou novos horizontes e novos sons que despois outros copiarían. Para min este é posiblemente o seu mellor traballo cunha presada de moi boas cancións entre as que destacan “Escuela de calor” e “Semilla negra”.

LA POLLA RECORDS: Revolución, 1985.
Dentro do chamado rock radical vasco La Polla Records é un dos grupos mais representativos, xunto con Hertzainak, Kortatu, Cicatriz e Eskorbuto.
Alimentándose sobre todo do punk (grupos como Sex Pistols ou The Clash) as súas letras (tanto as deste disco como as do anterior, Salve) son auténticos puñetazos nos fociños, e amosan o desencanto dunha xuventude vasca inmersa no paro, na marxinalidade e na droga. Crítica directa o estado, a igrexa, a policía, en definitiva o sistema. Todo eso con altas doses de ironía e sentido común.


ROSENDO: Loco por incordiar, 1985.
Rematada a historia de Leño, Rosendo inicia no 85 a súa carreira en solitario con este LP que contén pezas tan memorables como “Agradecido”, “Loco por incordiar”, “ Pan de higo”. Rock guitarreiro e contundente, voz rota e augardentosa, a sinxeleza por bandeira, carisma e honestidade enriba dun escenario.
Pasou o tempo e Rosendo segue a ser un referente indiscutible do rock urbano, fiel os seus principios. “Nunca he seguido las modas, el rock and roll no las necesita”, dixo nunha ocasión.


EL ÚLTIMO DE LA FILA: Enemigos de lo ajeno, 1986.
Co seu pop-rock con toques sureños e flamencos, e unhas letras cheas de lirismo e poesía onde non falta a carga e a denuncia social, este dúo (Manolo Garcia e Quimi Portet) convértese nun dos fenómenos musicais mais importantes da década.
O éxito que xa tiveran con primeiro LP “Cuando la pobreza entra por la puerta, el amor salta por la véntana”, confírmase neste e continuou imparable nos seguintes traballos.

Ben W. Sobchak, traballo cumprido, con bastante atraso todo hai que dicilo.
Non lle vou pasar o encargo a ninguén pero si queredes podedes elixir un disco, grupo ou solista nacional desa época que sexa o voso favorito.
Será interesante ver por onde van os tiros.

*Unha hora mais tarde: Cambiei de opinión, vou convidar a Silvana. Que se fastidie.

DE CUMPLEANOS

En novembro do 2006 quen esto escribe estaba de baixa laboral: problemas de lumbalxia. Así que dediquei parte do moito tempo libre que tiña a fedellar pola rede e descubrín o blogomillo. Primeiro fíxome gracia o nome, despois fisguei polos blogs. A maioría deixábame indiferente pero algún que outro debía ter algo especial porque me sorprendía volvendo a el o día seguinte e relendo post xa coñecidos.
Lembro que Moralla (hoxe desaparecido) foi o primeiro blog que anotei como interesante. Despois foron aparecendo outros: O niño do moucho, Cómputo de fantasmas, Outras lerias, De Pantón a Compostela ....
Case sen darme conta tiña xa dúas ducias de bitácoras que visitaba a cotío e case sen darme conta atopeime intentando deseñar o meu primeiro blog. A idea era escribir sobre fútbol, mais que nada para poñer a parir os árbitros. Non me debeu satisfacer moito porque pecheino os 10 días.
Despois de outro intento errado, o 8 de decembro surxe A cova do Raposo.
O que inicialmente ía ser un espacio para poesía converteuse co paso de tempo nunha cova na que ten cabida case todo, seguindo a máxima de: diversifica a inversión para reducir o risco.
O que inicialmente ía ser cousa de 3 ou 4 meses foise alargando no tempo sen saber moi ben como e encóntrome agora (eu que non gusto destas celebracións) festexando a miña maneira ( e con dous días de atraso porque nunca me lembro destas datas) este primeiro ano de vida.
63 post: xa sei, non son moitos pero esta loucura non da para mais; algúns deles ademais perfectamente prescindibles pero como dixo José Carlos Beltrán: “Nada se ha escrito para el olvido”. Facendo estadísticas comprobo que me deixastes case 900 comentarios (que se agradecen), moitos deles moi reflexivos e atinados (que se agradecen aínda mais).
Para sorpresa miña decátome da fidelidade de algúns-as que aportaron mais de 30 comentarios: estou pensando un rifar entre eles un apartamento en Torrevieja, Alicante (lin a semana pasada que este era un dos premios que daba aquel mítico concurso de TV dos anos setenta: Un, Dos, Tres).
Ben, amigos e amigas, gracias por visitar esta cova, que xa é a vosa; por deixar comentarios ou non deixalos; polos ánimos e os eloxios, e polas críticas que tamén as houbo; por compartir este medio cada vez mais vivo.
Non sei canto tempo aguantarei nin se chegará un segundo aniversario, pero mentres tanto o Raposo, desde estes montes galaicos, saúdavos agarimosamente.

(E todo por unha lumbalxia).

SANTA PACIENCIA: ARQUITECTURA POPULAR

Cando nas fincas se apañan os coios e as pedras pequenas que hai ciscadas polo chan e se xuntan todas nun montón, a eso na miña aldea lle chaman casarellos. O que xa non sei é como chamarlle cando as pedriñas están tan ben postas e forman esta figura de cono truncado. Precísase ganas de traballar, tempo e paciencia.
A foto foi tomada no concello de Riveira a beira dun sendeiro, preto do regato As Saíñas.

PACO EL CABRÓN

A mediados dos anos 50 Celso Emilio Ferreiro escribiu un soneto dedicado a Franco, o noxento dictador que asoballou España con man de ferro e, eso si, " por la gracia de Dios”.
Cincuenta anos mais tarde recórdoo nesta cova porque hai feitos que non deben esquecerse e sinistros personaxes dos que é conveniente seguir lembrando quen foron e que fixeron.

PACO EL CABRÓN
Cabrón por vocación y por ralea,
cabrón por los costados y entresijos,
cabrón por la mujer y por los hijos,
cabrón de una prosapia gonorrea.
Cabrón que nos estruja y merodea,
con cabrones negocios de amasijos,
cabrón de bancarrotas y de alijos,
cabrón que nos escupe y que nos mea.
Cabrón de la cabrona clerecía
que ensalza tu cabrona tiranía
del gobierno cabrón de Misa y torta.
Y aquí mi cabronada acabaría,
pero hay un cabrón mas, todavía,
que es el pueblo cabrón que te soporta.

CAIXA DE CORREOS

Esta ponte pasada estiven de sendeirismo pola comarca do Barbanza, desde Ribeira a Corrubedo. Nun monte preto de Ribeira encontreime con esta caixa de correos na sobreira dunha devesa. Ningunha casa, galpón, palleira ou outra edificación vin polos arredores.
Non me preguntedes que fai entre as árbores, se ten moita correspondencia, ou quen firma os certificados. O caso é que aí está: verde, a sombra, segura de si mesma.
¿Quen lle escribe as sobreiras?

MEME: 8 DO OESTE

Silvana invitoume a participar nun meme (que carallo quererá decir esta palabra) que circula estes días pola blogosfera. Trátase de facer unha lista de 8 cousas, as que se queiran. Se queredes mais instruccións premer aquí.
Non me gustan moito estas historias pero ¿quen se resiste a un convite feito por unha rapaza monfortina? Así que púxenme a cavilar.
Primeiro pensei en programas de televisión interesantes pero non hai suficientes. Logo tentei escribir unha lista de políticos honrados. Seguramente hainos, pero hoxe non me lembrei de ninguén.
Total que non sabía que facer. Cando xa estaba a piques de ser capturado pola desesperanza veu na miña axuda, montado nun cabalo de magnífica estampa, John Wayne.
E aquí tedes 8 das mellores películas do western segundo a miña modesta opinión. Sen dúbida hai mais, pero penso que esta é unha boa mostra. Están postas por orden cronolóxico.

1- A DILIXENCIA (John Ford, 1939), con John Wayne, Claire Trevor, Thomas Mitchell e John Carradine.
2- RAICES PROFUNDAS (George Stevens, 1952), con Alan Ladd, Jean Arthur, Van Heflin e Jack Palance.
3- SÓ ANTE O PERIGO (Fred Zinneman, 1952), con Gary Cooper, Grace Kelly, Katy Jurado e Lloyd Brigdes.
4- CENTAUROS DO DESERTO (John Ford, 1956), con John Wayne, Jeffrey Hunter, Vera Miles, Wad Bond e Natalie Wood.
5- RÍO BRAVO (Howard Hawks, 1959), con John Wayne, Dean Martin, Ricky Nelson, Angie Dickinson e Walter Brennan.
6- GRUPO SALVAXE (Sam Peckinpah, 1969), con William Holden, Ernest Borgnine, Robert Ryan, Edmond O'Brien e Warren Oates.
7- BAILANDO CON LOBOS (Kevin Costner, 1990), con Kevin Costner, Mary McDonnell, Graham Greene e Rodney A. Grant.
8- SEN PERDÓN (Clint Eastwood, 1992) con Clint Eastwood, Gene Hackman, Morgan Freeman e Richard Harris.

Non lle vou pasar a pelota do meme a ninguén en concreto, pero os que queirades seguir co tema cinéfilo podedes facelo. A min paréceme ben e mesmo vos podo facer un par de suxerencias.
Lista das películas mais vistas en Kuala Lumpur no verán do 93.
Lista de películas de espionaxe feitas en Hollywood e nas que o final ganan os rusos.

SI DIGO RAFAEL

Estes días estou a reler un libro de sonetos que Joaquín Sabina publicou no 2001: “Ciento volando de catorce”. Entre eles hai un que lle dedica a Rafael Alberti.
Aproveitando que o día 28 se cumpriron 8 anos do pasamento de poeta gaditano paréceme ben transcribir aquí esa homenaxe sabiniana o gran Rafael. Cun día de atraso, claro.

SI DIGO RAFAEL

Si digo Rafael digo Picasso,

cabello de ángel, gorro marinero,

Ignacio, Federico, Garcilaso,

Aitana, Benjamín, García Montero.

Si escribo cal y canto, ¡qué osadía!,

si Trastévere ... casa de las flores,

no pasarán quiere decir Dolores,

si naufrago pernocto en tu bahía.

Si te falla mi hombro es porque muero,

si nombro a Juan abrazo al panadero

del pan de anís de la melancolía.

Si te desvives culpo a tu asesino,

si calla Alberti se avinagra el vino

del bar del puerto de Santa María.

QUE SIGA O SON

Esta que vedes aquí é unha cadea musical Philips F1575 co seu xiradiscos FP563. Creo lembrar que a merquei a finais do 87 e fun pagándoa a prazos. Ata entón so tivera un mal radiocassette no que escoitaba as cintas.
Coa nova cadea puiden, pois, mercar os meus primeiros vinilos: Sabina, Barricada, Barón Rojo, Siniestro Total, El último de la fila, Radio Futura, Rosendo, Ramoncín, e mitos internacionais como Lou Reed, Bruce Springsteen, Bob Dylan. Daquela o CD aínda estaba empezando, había poucos e eran moi caros.
O vinilo ten algo especial; hai como unha cerimonia, un ritual, unha conexión mais íntima: sacar o disco da funda, limpalo, poñer en marcha a agulla ou manualmente movela a unha pista determinada. Coa cinta e co CD dáslle a un botón e punto. Teño un amigo que sigue mercando vinilos sempre que pode; di que lle gusta mais o son que se saca deles, un son mais sucio pero mais autentico.
Pero hoxe non vos quería falar de vinilos senón da Philips F1575. O tempo non pasa en balde e ela tamén o notou. Traballou arreo, sobre todo nos primeiros anos. Tivo un constipado e quedouse sen voz arredor do 98 (nada grave, un pequeno arranxo), polo demais sempre respondeu ben. Coñeceu tres vilas, unha aldea, unha cidade e sete domicilios, e non vos sabería dicir as miles de horas que estivo funcionando. Non protestou nos traslados, nin se queixou do mal estado dos amortiguadores cando viaxaba no maleteiro do coche. Foi fiel a súa maneira.
Pero o tempo non pasa de balde, xa o dixen, e nos últimos anos empezou a perder facultades: minguou a calidade da reproducción , o ecualizador non ía ben, a radio fíxose intermitente como o Guadiana, os altofalantes empezaron a fraquear, rompéronse dúas rodas do moble. E a semana pasada dixo basta.
Podería tentar amañala pero non o fixen porque pensei que ben merecida tiña xa a xubilación. Fai uns días tireille unhas fotos antes de despedirme dela. Agora estará no paraíso das cadeas musicais (quero crer que existe) porque foi boa, aceptou todo tipo de música e xamais se meteu con ninguén.
Podédesme crer se vos digo que cando estou no salón noto que me falta algo, vexo un espacio baleiro a carón do moble e sinto gravitar sobre min un silencio mesto.

.

*Banda sonora

O primeiro disco que sonou na cadea foi un de Barón Rojo, un doble LP grabado en directo: "Barón al rojo vivo".

CANDO O PASADO É UNHA FIESTRA PECHADA PARA SEMPRE

Quixera que os portais estiveran abertos,
que nas miradas alumeara a paixón,
que a palabra retorno fora posible
e o recendo de tardes-noites de verán
e bicos salgados
quentaran aínda este aire de outono.
E quixera chegar o precipicio dos seus ollos
para arrebolar un feixe de preguntas,
buscando respostas que poñan
algo de sentido a esta cidade
de xeómetras e conductores suicidas.
Ó final é o desencanto,
a anguria de descubrir que a realidade
e outra, mais triste, mais rota,
que o pasado non volve,
que todo fica gris
nesta vía solitaria,
nesta estación pechada por derrubo
á beira dun crepúsculo de falsos deuses.
E os espellos solo reflicten indiferencia
(outra forma do esquecemento)
e o meu redor
o único que non se murcha
é o silencio.

DE ISABEL E FERNANDO

Cincocentos e pico anos son demasiados para no recoñecer os nosos erros. Que houbo e hai unha terra esmagada, séculos de inxustiza e desamparo, uns pobos masacrados polo imperio, unhas culturas esnaquizadas.
Barbudos homes do leste, intocables deuses a cabalo e armadura coas mans manchadas de sangue, e santos misioneiros vendendo a Deus a golpe de látego e espada, no nome do Pai e do Fillo e do reino de Castela e León, fixeron o xenocidio.
Cincocentos e pico anos son demasiado poucos para esquecer tanta agonía, tanto abuso de poder, tanta longa noite de pedra e opresión.
E aquí, neste lado do Atlántico, comprensión para Vídela, Pinochet, Stroessner e tantos outros; sorrisos e chanzos burlescos para o xersei de Evo Morales; e que viva o 92 e que son irmáns nosos; e a festa da Hispanidade e o carallo 29; e todo moi fermoso e os lazos comúns (me cago nos lazos comúns) e a historia dos vencedores (me cago na historia dos vencedores) made in Reis Católicos.
Cincocentos anos quizais sexan demasiados pero na cara indíxena aínda no se borraron as cicatrices.

.

.

*Seguindo as indicacións do guía espiritual de occidente, hoxe, eu, bandeira no almorzo, no vermut, no coche, cos amigos, paseando o can.

Perdón, confundinme de bandeira.

Mecágina, esta tampouco é.

TREBOADA

Cando baixou do coche quedei pensando que me quixera dicir con esas palabras. Soaban a reproche. Estaba enrabechada, deso xa me decatara, pero non sabía porqué. A noite fora ben. Recollina na casa como lle prometera; cheguei puntual, eso encantáballe; pola mañá limpara o interior do Clío e puxen música de Amaral (a ela gústalle). Na cea estivo contenta, animada, faladora, rimos moito, fixemos plans de vacacións (Grecia, Turquía, algo por esa zona). Despois achegámonos a seu pub preferido. “Estouno pasando moi ben”, dixo e bicoume sorrindo. E mais tarde o silencio, a friaxe, o xesto sombrío, unha nubosidade teimuda na mirada, e despois o final esas palabras. Non sei. Cada vez entendo menos as mulleres.

LEMBRANDO A PABLO NERUDA

Tal día como hoxe fai 34 anos deixábanos en Santiago de Chile Pablo Neruda. Pero ninguén morre de todo e menos Neruda, un dos mais grandes poetas do século XX.
Lírico, comprometido, intimista, a súa poesía sigue medrando co paso do tempo e das xeracións, e ben está que agora eu o recorde nesta cova. Do libro “Los versos del capitán”, dedicado a súa compañeira Matilde Urrutia, elixo o azar un poema, un de tantos que escribiu o gran Pablo.

SI TU ME OLVIDAS

Quiero que sepas
una cosa.
Tu sabes como es esto:
si miro
la luna de cristal, la rama roja
del lento otoño en mi ventana,
si toco
junto al fuego
la impalpable ceniza
o el arrugado cuerpo de la leña,
todo me lleva a ti,
como si todo lo que existe,
aromas, luz, metales,
fueran pequeños barcos que navegan
hacia las islas tuyas que me aguardan.

Ahora bien,
si poco a poco dejas de quererme
dejaré de quererte poco a poco.
Si de pronto
me olvidas
no me busques,
que ya te habré olvidado.

Si consideras largo y loco
el viento de banderas
que pasa por mi vida
y te decides
a dejarme a la orilla
del corazón en que tengo raíces,
piensa
que en ese día,
a esa hora,
levantaré los brazos
y saldrán mis raíces
a buscar otra tierra.

Pero
si cada dia,
cada hora
sientes que a mí estás destinada
con dulzura implacable.
Si cada día sube
una flor a tus labios a buscarme,
ay amor mío, ay mía,
en mí todo ese fuego se repite,
en mí nada se apaga ni se olvida,
mi amor se nutre de tu amor, amada,
y mientras vivas estará en tus brazos
sin salir de los míos.

GRAZAS

Pola imaxinación, porta de amplos horizontes,
polo voo dos paxaros polo cal os homes
desexaron con ansia inventar o avión,
polos castelos feudais de Gran Bretaña,
polas ruínas de Montsegur,
polo sol, astro de deuses e que nos guía tamén a nós,
por Bertol Brecht, Sócrates e Walt Wyman,
por Castelao e Novoneyra,
pola táboa salvadora dos náufragos,
polos berros do recen nacido,
pola palabra liberdade,

pola muralla de Lugo
polo peixe e o verde da esmeralda,
polas augas do río Sil,
polo home de Cro-Magnon
que quizais fixo unha apoloxía do lume,
polo balbordo da tormenta,
polo labirinto do minotauro,
polo amencer,
polo sinal da Cruz,

polo encaixe de Camariñas,
pola primavera nos pobos pequenos,
pola neve que viste de brancura as montañas,
por Colon e o vixía que berrou “terra”,
polo val e o regato,
polo común da pedra,
pola profundidade do tempo,
por Einstein e Moby Dick,
polo alfa e o omega,
polo vento e o orballo,

pola ollada escrutadora dos falcóns,
pola ciencia dos druídas,
polas civilizacións perdidas,
pola noite, descubridora de estrelas,
polas estrelas, celosas vixiantes da noite,
polo recordo do que sempre nos valemos
para eloxiar tempos mellores,
pola sangue e a forza,
polo futuro
mais difícil do que se cree
pero menos importante do que se pensa,
polas pirámides de Exipto,

pola cerámica de Gundivós,
por unha historia esquecida o longo dos séculos,
polo arroz e o mel,
polo primeiro xoguete dun neno,
pola voz de García Lorca,
polo tímido Guadiana e o arte de Picasso,
polas chaves que abren os cárceres,
pola compresión,
pola profunda timidez do que nada ten,

polos moais da illa de Pascua,
por Giordano Bruno a que condenaron
a morrer no fogueira por defender a verdade
polo son das campás,
polo tigre e a curuxa,
pola augardente de herbas e o rock,
por Santiago de Cuba e o Caurel,

polos faros da Costa da Morte,
pola soidade e o amor,
polas follas dos carballos,
polos camiños que gardan o segredo dos pasos,
polo sono e o tictac do reloxo,

polo pé que por primeira vez
pisou o po milenario da Lúa,
pola magnitude deste universo,
por estas verbas que agora escribo
e polas que deixo sen escribir,
por deixarme dicir: “Grazas".

DEDICADO OS QUE NACERON ANTES DOS 70

Fai xa algún tempo un amigo mandoume esto por correo electrónico. Eu soamente o traducín do castelán o galego e retoquei algunhas frases.

A verdade é que non sei como puidemos sobrevivir. Mirando para atrás é difícil crer que aínda esteamos vivos.
Iamos en coches sen cintos de seguridade e sen airbag, facíamos viaxes de 10-12 horas seguidas con cinco persoas nun 600 sen asentos ergonómicos e sen CD e non sufríamos o síndrome da clase turista. Non tivemos armarios ou frascos de medicinas con tapa a proba de nenos. Corríamos en bicicleta sen casco e sen freos, en motos sen papeis, facíamos autostop e subíamos a calquera coche que parara. As randeeiras eran de metal e con esquinas en pico.
Apostábamos a ver que era o mais bruto. Xogábamos a “churro va” e ninguén sufriu hernias ou dislocacións vertebrais. Tivemos pelexas por nada, mancámonos uns os outros e se nos abríamos a cachola xogando a guerra de coios non pasaba nada, era cousa de nenos e curábase con mercromina e uns puntos. Ninguén a quen acusar, ningunha lei para castigar os culpables.
Tragábamos doces a moreas e enchoupabámonos de refrescos pero non eramos obesos, se acaso algún era algo gordo e punto. Compartimos todo o que había que compartir e todo o que se puidera comer ou beber (a auga directamente do billa ou do regato) e ninguén se contaxiou de nada e se collíamos piollos na escola as nosas nais arranxábano lavándonos o pelo con vinagre quente.
No recreo xogábamos as chapas, as bolas, a coller, o rescate, a taba, chinchimonis, en fin tecnoloxía punta. Fixemos xogos con paos, perdemos mil balóns de fútbol. Cazábamos paxaros e lagartixas coa escopeta de balins e xamais houbo un accidente.
Pasabamos horas e horas na praia sen crema de protección solar nº 18 e sen táboa de surf, pero sabiamos construír fantásticos castelos de area con foso e pescar con arpón.
Pasamos pola adolescencia sen roupa de marca, sen camisetas fashion, sen botas de trekking gore-Tex, sen clases de orientación sexual, sen ximnasio, sen teléfono móbil (e non perdemos nin esquecemos ningunha cita importante), sen videoconsola, sen ordenador portátil nin liña ADSL.
Tivemos liberdade, independencia, imaxinación, rebeldía, esperanza, ambición, responsabilidade e aprendemos a vivir con todo eso. Si sodes dos-as de antes. Noraboa.
Aínda puidestes medrar como nenos-as.

TEREMOS QUE VOLTAR

Roubáronos a alba, compañeiro.
Non lles bastaba
co naufraxio dunhas veas,
os berros que estalan
baixo os uniformes,
as sebes de aramios
onde nos arrecantaron,
case descalzos, case espidos,
trémolos entre xestos acusadores
e sen máis reino
que os propios nomes
e a pel aterecida.
Non, non lles bastaba.
Tiveron que quitarnos o suor,
a resaca, os pés do chan,
o trío de ases, a dozura,
as ilusións inxenuas dos quince anos
cando todo era tan lúdico
e tan honesto,
tanta esperanza decapitada.
Tiveron que negarnos
o lume, o pan e a sal.
Tiveron que borra-la historia
onde aprendemos a resistir.
Agora só nos queda o recordo,
a rabia, a sede de orgullo,
para remozar outra vez do po,
atopa-las nosas pegadas
e outra vez loitar
contra o vento xélido
das mesmas ameazas.
Xuntos teremos que volver a erguernos.
Pouco a pouco teremos que voltar.

ARREDEMO

Con evidente atraso (poñerei como escusa a consabida preguiza do mes de agosto) quero deixar constancia nesta cova da aparición no panorama musical galego dun novo grupo de rock.
O caso é que O Moucho e os seus amigos, co nome de ARREDEMO, acaban de sacar un CD co poético título de : “Nin sequera a choiva”.
Afeitos como estamos, nesta terra e nestes tempos, a canción do verán, made in Georgie Dann; o monopolio televisivo do Luar cos seus Bisbal, Pantoja, Pili Pampín, Manolo Escobar, Rosa de España, etc.; as veladas nocturnas da Sintonía, París de Noia e orquestras similares coas súas cantantes en minisaia e versións de ritmos caribeños; eu persoalmente agradezo a irrupción de ARREDEMO: rock duro galego duns tipos sospeitosos e sen maquillar.
Non me sinto cualificado para facer unha crítica en profundidade (xa o farán outros) pero anímovos a escoitar algunhas das súas cancións EIQUI.
Dito queda.

PRECAUCIÓNS

A casa tiña moitas portas pero eu metinme pola mais pequena. Podía telo feito de día e entrar pola principal despois de deixar o coche no aparcadoiro, subir de vagar pola escalinata, chamar o timbre, esperar que chegara o mordomo, saudalo cun sorriso de orella a orella e, de vagar, deixar a chaqueta no gardarroupa e seguilo ata o salón grande onde me xuntaría con demais invitados. Pola contra esperei que fora noite pecha para chegar a pé, buscar e atopar unha porta mais afastada e mais pequena, a desmán do ir e vir da xente, con coidado de que ninguén me vise. Tiven a previsión de pór luvas antes de forzar a pechadura e entrar rápido e silandeiro. Eran estas precaucións necesarias tendo en conta o que ía que facer.

VERSOS PARA UN ENCONTRO

Para Isabel,
fermosa loucura dunha noite de verán.

Porque coñecémonos unha noite
e esa madrugada foi nosa;
porque regaláchesme a lúa e a tenrura
sen pedir nada a cambio;
porque es morena;
porque tes poucos anos
e eso non supuxo unha fronteira,
porque mesturamos a risa co ron,
o segredo co amencer,
mentres a música soaba preto
nalgún lugar o oeste do delirio;
porque era na pel
onde se aloumiñaban as verbas
que quizais non nos dixemos;
porque os teus ollos
tan ledos, tan profundos,
eran todo un incendio, unha paixón;
porque me gustas.
Porque si.

A PECHO DESCUBIERTO

"Donde veas

que el látigo o la espada se levantan,

que la prisión redobla sus cerrojos,

que los fusiles amenazan muerte,

acércate y, a pecho descubierto,

lanza un tremendo NO que salve al mundo".

Angela Figuera (1902-1984).